Hacı Ahmet Ünlü, Anadolu'nun 7.000 Yıllık Güvercinkayası'nda Sosyal ve İdari Yapıyı Araştırdı

Araştırmacı Hacı Ahmet Ünlü'nün son incelemelerine göre, Anadolu'da yaklaşık 7.000 yıl önce iskan edilen Güvercinkayası yerleşimi, yalnızca bir savunma yapısı olmanın ötesinde, o dönemin sosyal ve ekonomik yapısının da önemli bir yansıması olarak dikkat çekmektedir. Ünlü'nün araştırmaları, bu yerleşimde inşa edilen sur duvarlarının, topluluğun sosyal yapısı üzerinde derin bir etki yarattığını ve belirgin sınıfsal ayrımların ortaya çıktığını göstermektedir.

Sosyal Ayrışma ve Surların Rolü

Güvercinkayası'ndaki sur duvarları, yerleşim sakinleri arasında keskin bir sosyal ayrım yaratmıştır. Bu duvarlar, sadece aşağı yerleşimde yaşayan halkı dış tehditlerden korumakla kalmamış, aynı zamanda yukarı yerleşimde yaşayan daha ayrıcalıklı bir sınıfı toplumun geri kalanından ayırmıştır. Hacı Ahmet Ünlü'nün bulgularına göre, surların arkasında yer alan daha büyük ve gösterişli konutlar, bu ayrışmanın en açık simgelerinden biridir. Burada yaşayanlar, topluluğun ileri gelenleri ve idarecileri olarak toplumsal hiyerarşinin tepesinde yer almıştır.

Artı Ürün ve İdari Yapının Göstergesi: Gıda Deposu

Sosyal ayrımın en güçlü göstergelerinden biri, yukarı yerleşimde bulunan yaklaşık 8 ton kapasiteli devasa gıda deposudur. Ünlü'nün incelemelerine göre, bu depo, kıtlık dönemlerinde sadece seçkin sınıfa hizmet edecek şekilde düzenlenmiştir. Bu durum, yerleşimde artı ürüne dayalı bir idari sistemin oluştuğuna işaret etmektedir. Üst sınıfın gıda stoklarını kontrol etmesi ve bu güç üzerinden toplumu yönetmesi, Güvercinkayası'nda bir yönetici sınıfın varlığını ve bu sınıfın toplum üzerindeki etkisini ortaya koymaktadır.

Anadolu'nun Erken Kent-Devlet Modeli

Hacı Ahmet Ünlü'nün çalışmaları, Güvercinkayası'nın MÖ 3000'lerden Hititler dönemine kadar Anadolu'da görülen kent-devlet idari yapısının bir öncüsü olduğunu ileri sürmektedir. Güvercinkayası, sadece savunma amaçlı bir yerleşim değil, aynı zamanda siyasi ve sosyal kontrolün sağlandığı bir idari merkez olarak işlev görmüştür. Yönetici sınıfın artı ürünü kontrol etmesi, sonraki dönemlerde Anadolu'da görülen kent-devlet yapılarının temelini atmıştır.

Güvercinkayası'nın Tarihsel Önemi

Araştırmacı Hacı Ahmet Ünlü'nün Güvercinkayası üzerine yaptığı bu kapsamlı incelemeler, Anadolu'daki sosyal sınıf ayrımlarının ve idari yapının tarihsel köklerini anlamada kritik bir rol oynamaktadır. Güvercinkayası, sadece bir arkeolojik kalıntı değil, aynı zamanda Anadolu'nun erken dönem siyasi, ekonomik ve sosyal yapısına ışık tutan bir anahtardır. Ünlü'nün bulguları, bu bölgedeki yerleşimlerin karmaşık sosyal yapısını ve bu yapıların Anadolu tarihinde oynadığı önemli rolü ortaya koymaktadır.