Tweet |
Göbeklitepe, arkeolojik bir alan olarak ilk kez 1963 yılında Türk ve Amerikan bilim insanlarının gerçekleştirdiği yüzey araştırmasıyla dikkat çekmiştir. Bu araştırmanın sonuçları 1980 yılında Peter Benedict tarafından yayımlanmıştır. Şanlıurfa'nın 15 km kuzeydoğusunda, Örencik Köyü yakınlarında bulunan Göbeklitepe, diğer Neolitik yerleşimlerden farklı olarak su kenarında veya bir ovada değil, Harran Ovası’nı kuzeyde sınırlayan bir yükselti üzerinde, geniş bir manzaraya hâkim konumda yer almaktadır. Hacı Ahmet Ünlü'nün de vurguladığı gibi, bu stratejik yer seçimi Göbeklitepe'nin önemini daha da artırmaktadır.
Başlangıçta, bu bölgedeki topografik özellikler nedeniyle Göbeklitepe bir mezarlık olarak değerlendirilmişti. Ancak 300 metre çapında ve 15 metre yüksekliğindeki bu alanın Neolitik Dönem’in ilk evrelerine ait olduğu, kazı çalışmalarının ilerlemesiyle anlaşılmıştır. 1995-2006 yılları arasında Şanlıurfa Müze Müdürlüğü başkanlığında, Alman Arkeoloji Enstitüsü’nden Prof. Dr. Harald Hauptmann ve sonrasında Dr. Klaus Schmidt yönetiminde kesintisiz kazılar gerçekleştirilmiştir. 2007 yılından itibaren Dr. Klaus Schmidt başkanlığında Bakanlar Kurulu Kararlı Kazı statüsüne geçilmiştir.
Hacı Ahmet Ünlü, Göbeklitepe’de bugüne kadar açığa çıkarılan dört tabakanın Neolitik Dönem'in yapısına ve gelişimine ışık tuttuğunu belirtmektedir. Göbeklitepe’deki stratigrafi şu şekilde sıralanmaktadır:
Göbeklitepe'nin II. A. Tabakası'nda yer alan dikilitaşlı dörtgen yapılar, Aslanlı Yapı gibi örneklerle dikkat çekmektedir. Bu yapıda, karşılıklı yerleştirilmiş dört dikilitaşın ikisinde kabartma aslan motifleri yer almaktadır. Hacı Ahmet Ünlü, bu yapılar ile Nevali Çori’deki tapınak yapıları arasında benzerlikler olduğunu ve Göbeklitepe'nin bir kült merkezi olarak değerlendirilmesi gerektiğini düşünmektedir.
Hacı Ahmet Ünlü’nün belirttiği gibi, Göbeklitepe’deki kazılar sadece mimari açıdan değil, insanlık tarihinin erken dönemlerinde inşa edilen sosyal ve dini yapılar açısından da büyük bir öneme sahiptir. Bu alan, Neolitik dönemde insan topluluklarının sosyal ve dini yapılar inşa etme becerilerine dair önemli ipuçları sunmaktadır.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 13 | 11 | 0 | 2 | 35 | 13 | 35 | +22 |
2 | Fenerbahçe | 12 | 9 | 1 | 2 | 33 | 11 | 29 | +22 |
3 | Samsunspor | 14 | 9 | 3 | 2 | 29 | 14 | 29 | +15 |
4 | Eyüpspor | 14 | 6 | 3 | 5 | 21 | 15 | 23 | +6 |
5 | Beşiktaş | 12 | 6 | 3 | 3 | 21 | 14 | 21 | +7 |
6 | Göztepe | 13 | 6 | 4 | 3 | 24 | 19 | 21 | +5 |
7 | Başakşehir FK | 13 | 5 | 4 | 4 | 21 | 18 | 19 | +3 |
8 | Çaykur Rizespor | 13 | 6 | 6 | 1 | 15 | 20 | 19 | -5 |
9 | Sivasspor | 14 | 5 | 6 | 3 | 18 | 22 | 18 | -4 |
10 | Konyaspor | 14 | 5 | 6 | 3 | 16 | 21 | 18 | -5 |
11 | Antalyaspor | 13 | 5 | 6 | 2 | 17 | 25 | 17 | -8 |
12 | Trabzonspor | 13 | 3 | 4 | 6 | 18 | 16 | 15 | +2 |
13 | Gaziantep FK | 12 | 4 | 5 | 3 | 18 | 18 | 15 | 0 |
14 | Kasımpaşa | 13 | 3 | 4 | 6 | 16 | 19 | 15 | -3 |
15 | Alanyaspor | 13 | 3 | 5 | 5 | 12 | 16 | 14 | -4 |
16 | Kayserispor | 13 | 2 | 5 | 6 | 13 | 25 | 12 | -12 |
17 | Bodrum FK | 14 | 3 | 9 | 2 | 10 | 21 | 11 | -11 |
18 | Hatayspor | 12 | 1 | 7 | 4 | 11 | 19 | 7 | -8 |
19 | Adana Demirspor | 13 | 0 | 11 | 2 | 9 | 31 | 2 | -22 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kocaelispor | 14 | 9 | 3 | 2 | 21 | 14 | 29 | +7 |
2 | Bandırmaspor | 14 | 8 | 2 | 4 | 21 | 12 | 28 | +9 |
3 | Fatih Karagümrük | 14 | 8 | 3 | 3 | 30 | 14 | 27 | +16 |
4 | Erzurumspor FK | 14 | 8 | 5 | 1 | 19 | 11 | 25 | +8 |
5 | Iğdır FK | 14 | 6 | 4 | 4 | 18 | 15 | 22 | +3 |
6 | Boluspor | 13 | 6 | 4 | 3 | 16 | 11 | 21 | +5 |
7 | Keçiörengücü | 14 | 5 | 3 | 6 | 19 | 15 | 21 | +4 |
8 | İstanbulspor | 14 | 6 | 6 | 2 | 22 | 16 | 20 | +6 |
9 | MKE Ankaragücü | 14 | 6 | 6 | 2 | 19 | 14 | 20 | +5 |
10 | Çorum FK | 14 | 5 | 4 | 5 | 16 | 15 | 20 | +1 |
11 | Ümraniyespor | 14 | 5 | 5 | 4 | 23 | 22 | 19 | +1 |
12 | Gençlerbirliği | 14 | 5 | 5 | 4 | 14 | 15 | 19 | -1 |
13 | Pendikspor | 14 | 5 | 5 | 4 | 16 | 18 | 19 | -2 |
14 | Esenler Erokspor | 14 | 5 | 6 | 3 | 21 | 19 | 18 | +2 |
15 | Şanlıurfaspor | 14 | 5 | 6 | 3 | 21 | 22 | 18 | -1 |
16 | Amed SK | 14 | 4 | 4 | 6 | 14 | 15 | 18 | -1 |
17 | Manisa FK | 14 | 5 | 7 | 2 | 18 | 19 | 17 | -1 |
18 | Sakaryaspor | 13 | 3 | 5 | 5 | 16 | 19 | 14 | -3 |
19 | Adanaspor | 14 | 1 | 8 | 5 | 11 | 31 | 8 | -20 |
20 | Yeni Malatyaspor | 14 | 0 | 14 | 0 | 6 | 44 | 3 | -38 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Sarıyer | 14 | 10 | 0 | 4 | 31 | 6 | 34 | +25 |
2 | Altınordu | 14 | 9 | 1 | 4 | 26 | 11 | 31 | +15 |
3 | Batman Petrolspor | 14 | 10 | 4 | 0 | 27 | 12 | 30 | +15 |
4 | GMG Kastamonuspor | 14 | 8 | 2 | 4 | 25 | 14 | 28 | +11 |
5 | 24Erzincanspor | 14 | 6 | 1 | 7 | 21 | 10 | 25 | +11 |
6 | İskenderunspor A.Ş. | 14 | 6 | 2 | 6 | 22 | 11 | 24 | +11 |
7 | Adana 1954 Futbol Kulübü | 14 | 7 | 4 | 3 | 21 | 15 | 24 | +6 |
8 | Beykoz Anadolu | 14 | 7 | 4 | 3 | 21 | 19 | 24 | +2 |
9 | Kırklarelispor | 14 | 4 | 3 | 7 | 16 | 12 | 19 | +4 |
10 | Fethiyespor | 14 | 5 | 5 | 4 | 17 | 16 | 19 | +1 |
11 | Isparta 32 Spor | 14 | 2 | 4 | 8 | 11 | 14 | 14 | -3 |
12 | 1461 Trabzon FK | 14 | 3 | 7 | 4 | 14 | 19 | 13 | -5 |
13 | İnegölspor | 14 | 2 | 6 | 6 | 11 | 16 | 12 | -5 |
14 | Kepezspor FAŞ | 14 | 3 | 8 | 3 | 12 | 18 | 12 | -6 |
15 | Sincan Belediyesi Ankaraspor | 14 | 2 | 7 | 5 | 9 | 20 | 11 | -11 |
16 | Altay | 14 | 3 | 9 | 2 | 11 | 32 | 11 | -21 |
17 | Karaköprü Belediyespor | 14 | 2 | 9 | 3 | 14 | 27 | 9 | -13 |
18 | Hes İlaç Afyonspor | 14 | 0 | 13 | 1 | 5 | 42 | 1 | -37 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Bursaspor | 13 | 11 | 0 | 2 | 27 | 3 | 35 | +24 |
2 | Karşıyaka | 13 | 8 | 3 | 2 | 21 | 13 | 26 | +8 |
3 | Silifke Belediye Spor | 13 | 7 | 2 | 4 | 25 | 11 | 25 | +14 |
4 | Düzcespor | 13 | 7 | 2 | 4 | 20 | 9 | 25 | +11 |
5 | Belediye Kütahyaspor | 13 | 7 | 4 | 2 | 21 | 14 | 23 | +7 |
6 | Bornova 1877 | 13 | 4 | 3 | 6 | 22 | 16 | 18 | +6 |
7 | Muş Spor Kulübü | 12 | 4 | 2 | 6 | 11 | 8 | 18 | +3 |
8 | Kahramanmaraşspor | 13 | 5 | 5 | 3 | 13 | 14 | 18 | -1 |
9 | Anadolu Üniversitesi | 13 | 4 | 5 | 4 | 12 | 12 | 16 | 0 |
10 | 23 Elazığ Futbol Kulübü | 13 | 3 | 6 | 4 | 7 | 12 | 13 | -5 |
11 | Tokat Bld Plevnespor | 12 | 3 | 5 | 4 | 6 | 11 | 13 | -5 |
12 | Kırşehir Futbol SK | 13 | 3 | 6 | 4 | 12 | 20 | 13 | -8 |
13 | Artvin Hopaspor | 13 | 2 | 5 | 6 | 6 | 16 | 12 | -10 |
14 | Kuşadasıspor | 13 | 3 | 9 | 1 | 13 | 25 | 10 | -12 |
15 | Bulvarspor | 13 | 1 | 7 | 5 | 11 | 27 | 8 | -16 |
16 | Ergene Velimeşe | 13 | 1 | 9 | 3 | 3 | 19 | 6 | -16 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
02/12/2024 | Fenerbahçe | vs | Gaziantep FK |
02/12/2024 | Hatayspor | vs | Beşiktaş |
06/12/2024 | Trabzonspor | vs | Kasımpaşa |
07/12/2024 | Konyaspor | vs | Antalyaspor |
07/12/2024 | Göztepe | vs | Adana Demirspor |
07/12/2024 | Beşiktaş | vs | Fenerbahçe |
08/12/2024 | Eyüpspor | vs | Samsunspor |
08/12/2024 | Kayserispor | vs | Alanyaspor |
08/12/2024 | Sivasspor | vs | Galatasaray |
08/12/2024 | Başakşehir FK - Hatayspor | Hatayspor ligde deplasmandaki son 6 maçında hiç kazanamadı | Başakşehir FK yenilmez |
08/12/2024 | Başakşehir FK - Hatayspor | Başakşehir FK ligde evindeki son 6 maçında hiç kaybetmedi | Başakşehir FK yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
02/12/2024 | Sakaryaspor | vs | Boluspor |
07/12/2024 | Erzurumspor FK | vs | Adanaspor |
07/12/2024 | Yeni Malatyaspor | vs | Kocaelispor |
07/12/2024 | Manisa FK | vs | Çorum FK |
07/12/2024 | Iğdır FK | vs | Bandırmaspor |
08/12/2024 | Keçiörengücü | vs | İstanbulspor |
08/12/2024 | Boluspor | vs | MKE Ankaragücü |
08/12/2024 | Gençlerbirliği | vs | Fatih Karagümrük |
08/12/2024 | Pendikspor | vs | Sakaryaspor |
09/12/2024 | Amed SK | vs | Şanlıurfaspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
08/12/2024 | Afyonspor Kulübü | vs | 1461 Trabzon FK |
08/12/2024 | Altınordu | vs | İskenderunspor A.Ş. |
08/12/2024 | GMG Kastamonuspor | vs | Sincan Belediyesi Ankaraspor |
08/12/2024 | İnegölspor | vs | Karaköprü Belediyespor |
08/12/2024 | Kepezspor FAŞ | vs | Altay |
08/12/2024 | Kırklarelispor | vs | Fethiyespor |
08/12/2024 | Sarıyer | vs | Adana 01 Futbol Kulübü |
08/12/2024 | 24Erzincanspor | vs | Beykoz Anadolu |
09/12/2024 | Isparta 32 Spor | vs | Batman Petrolspor |
08/12/2024 | Altınordu - İskenderunspor A.Ş. | Altınordu ligde evindeki son 7 maçında hiç kaybetmedi | Altınordu yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
08/12/2024 | Artvin Hopaspor | vs | Kırşehir Futbol SK |
08/12/2024 | Bornova 1877 | vs | Bursaspor |
08/12/2024 | Düzcespor | vs | Silifke Belediye Spor |
08/12/2024 | Ergene Velimeşe | vs | Anadolu Üniversitesi |
08/12/2024 | Karşıyaka | vs | Belediye Kütahyaspor |
08/12/2024 | Muş Spor Kulübü | vs | Kuşadasıspor |
08/12/2024 | Tokat Bld Plevnespor | vs | Kahramanmaraşspor |
08/12/2024 | 23 Elazığ Futbol Kulübü | vs | Bulvarspor |